به نام خدا و خالق عشق بینهایت و متعالی
در این پست جهت علاقمندان مختصری در باره وزن شعر انگلیسی ارائه میشود.
با توجه به فشار یا استرس در هر کلمه و توزیع آن در سطح مصراع شعر انگلیسی در قالب وزن دار سروده میشود.
در این باره بجای کلمه واحد پایه یا foot استفاده میشود که مفهومی تازه تر و کاربردی تر بدان اختصاص داده شده است .
واحد فوت یا پایه دارای دو فشار یا استرس است استرس پرفشار یا تاکیدی و دیگری استرس کم فشار یا ضعیف که خود این استرس در زبان انگلیسی هم مقوله واژگانی را تغییر میدهد هم معنا ی کلمه .در زبان فارسی بندرت استرس کلمه تغییر معنا ایجاد میکند و به نسبت زبان انگلیسی بسیار بسیار محدودتر است،.مثال واژه ،،ولی،، با استرس اول معنای اما دارد و با استرس پایانی معنای سرپرست دارد.
اکنون باتوجه به ماهیت زبان انگلیسی که هجایی است به شرح قالب یا سنجه های این زبان می پردازیم .
نکته ای درباره پایه یا فوت عنوان شود که پایه میتواند از یک یا چند استرس یا بخش هجایی تشکیل شود و اینگونه نیست که هرپایه حتما دارای دو هجای متصل در یک واحد یا فوت یا کلمه باشد.
مثلا is خود یا فوت است که با توجه به توزیع آن در لاین یا مصراع پرفشار یا ضعیف شمرده میشود و یا واژه construction دارای سه هجاست و یک فوت یا پایه محاسبه میشود.
نکته دیگر املا یا نویسه های کلمات در زبان انگلیسی است که نبایست با توجه به الفبا یا نویسه ها کلمات را هحابندی کرد بلکه از طریق آوانگاری یا فونتیک آن کلمه که در فرهنگ لغات موجود است و نیز تکیه های آنها مشخص شده اند .
در کل در زبان انگلیسی به ازای هر واکه یا مصوت در کلمه یک هجا وجود دارد زیرا هر هجا در زبان انگلیسی کوچکترین آنها یا هسته ی خود هجا مصوت یا واکه ها هستند و به خودی خود یک واکه میتواند هجا واقع شود یا اینکه همخوان یا صامت همرا داشته باشد......v علامت هسته هجا که صدادار معنا دار voiced و c که برای همخوان صامت یا consonant گذارده شده است .و cccvcc الگوی هجایی زبان انگلیسیت که سه صامت میتواند قبل از واکه یا هسته هجا بیاید که در فارسی آغاز هجا با همخوان است و از توضیح تخصصی دراینباره آگاهانه خوداری میکنم چون از بحث اوزان شعر دور میشویم و چه بسا برای دوستان بغرنج شود ولیکن تا این حد اطلاع از ساختار هجا کفایت میکند. که درصورت نیاز به هجا و ساختمان آن خواهم پرداخت.
بنابراین در زبان انگلیسی شعر وزن دار بر حسب استرس یا فشار و دیگری تعداد هر پایه در هر مصراع تقسیم بندی میشود.
ابتدا به موضوع استرس یا فشار و انواع ان میپردازیم سپس به توزیع و تعداد هر پایه در هر لاین یا مصرع.
نکته مهم ....خوانش شعر موزون انگلیسی بسیار متفاوت از خوانش نثر است یا مطالب روزمره چون بر حسب این توزیع استرس در پایه ها بایست خوانده شود،.
ابتدا ترتیب فشار (stress) در هر پایه است. پایه یا foot کوتاه ترین واحد وزنی در شعر انگلیسی است. برای مثال واژه ugly یک پایه با دو هجا است و ترتیب فشار روی آن بصورت (- +) است. واژه perform هم یک پایه با دو هجا و ترتیب فشاریِ برعکس (+ -) است. قالب های پایه ای در شعر انگلیسی بدین ترتیب است:
1. Iambic (+ -): هجای نخست بی فشار، هجای دوم با فشار befoَre, within, divine, the bus, a book
مثال در شعر انگلیسی:
That time of year thou mayst in me behold
When yellow leaves, or none, or few, do hang
(غزل 73، شکسپیر)
2. Trochaic (- +): هجای نخست بافشار، هجای دوم بی فشار penthouse, boredom, childhood, careful
مثال در شعر انگلیسی:
TELL me not, in mouful numbers
Life is but an empty dream
(Henry Wadsworth Longfellow, 1807–1882)
3. Spondaic (+ +): همه هجاها با فشار
مثال در شعر انگلیسی:
Break, break, break,
On thy cold gray stones, O Sea!
(آلفرد لرد تنیسون)
4. Anapestic (+ – -): دوهجا بی فشار و هجای سوم بافشار
مثال در شعر انگلیسی:
And the sound of a voice that is still
(همان شعر، آلفرد تنیسون)
5. Dactylic (- + +): دوهجا بافشار و هجای سوم بی فشار
مثال در شعر انگلیسی:
This is the forest primeval, the murmuring pines and the hemlock
(Henry Wadsworth Longfellow)
موضوع دوم در وزن سروده های انگلیسی توزیع پایه ها یا فوت ها در هر لاین یا مصرع است که از یک فوت در یک لاین میتواند باشد تا هشت فوت یا پایه در هر مصرع.
سنجه دوم «تعداد پایه ها در هر سطر» است:
یک پایه در سطر: monometer
دو پایه در سطر: diameter
سه پایه در سطر: trimester
چهار پایه در سطر: tetrameter
پنج پایه در سطر: pentameter
شش پایه در سطر: hexameter
هفت پایه در سطر: heptameter
هشت پایه در سطر: octameter
بنابراین وقتی با یک شعر انگلیسی روبرو میشویم ابتدا با توجه به استرس پایه و سپس تعداد پایه ها در هر لاین نامگذاری میکنیم.
شعر انگلیسی ذیل براساس وزنهای مجاز و توزیع پایه ها بدینگونه نامگذاری میشود...
That time | of year | thou mayst | in me | behold
(Iambic pentameter)
Tell me | not in | mouful | numbers
(Trochaic tetrameter)
And the sound | of a voice | that is still
(Anapestic trimester)
This is the | forest pri | meval, the | murmuring | pine and the | hemlocks
(Dactylic hexameter)
در ادامه در پست های بعدی درباره قالبهای شعر انگلیسی و آرایه های ادبی و قافیه آوردن و دیگر موارد در این زبان پرداخته خواهد شد.
با ارادت خدمت دوستان و شاعران سایت شعر نو
یاسر رییسوند
بخش مثالها از سایت تخصصی Donbelid.com و سپاس از زحمات ایشان.
برچسب : نویسنده : محمد رضا جوادیان بازدید : 250