روانشناسی شعر 3

اصلاً شعر چه فایده ای دارد؟
بنظر من شعر برای رشد هر دو نیمکره ی ما مفید است .هم آگاهی و شناخت ما را افزایش می دهد (نیمکره چپ ) وهم به ما هیجان می بخشد( نیمکره راست)
در این مقاله خاصیت دانش افزایی اش را خواهیم نگاشت با تکیه بر بضاعت اندک.
چرا برای آگاهی بخشی و تبادل عقاید و ارزشها و اعتراض به ضد ارزشها شعر می گوییم
سیاه روزی
آخر این چادر را ترک می کنم!
تازیانه ها را شرمسار
هفتاد ودو ایل را داغدار .(آقای محمد ترکمان (پژواره))
چرا به یک متن ساده یا قانون و حکم و حدیث اکتفا نمی کنیم و از فعالیتهای هنری که خلاقیت بحساب می آیند مثل شعر استفاده می کنیم.
تمام فعالیتهای خلاقانه از نیاز به تنوع و تازگی ، تنوع و پیچیدگی سرچشمه می گیرد.
یکی از راههای ارضای این نیاز ابداع یا یافتن چیزهای جدیدی است که احساس های فرد را تحریک کند یا نیروی عقلانی او را به چالش بکشد.
خلاقیت در حکم بازداری زدایی است.
پژوهشگران معتقدند که افراد غالباً تمایل دارند خلاقانه عمل کنند اما جلو چنین تمایلاتی را به خاطر ترس از طرد شدن از سوی جامعه می گیرند.چنین افرادی ممکن است بیشتر بر اساس نیاز به پذیرش و تعلق برانگیخته شوند تا نیاز به تجربه ی تغییر و تنوع. در نتیجه دیدگاههای آنها قراردادی و سنتی می شود.
بجای تردید کردن در مورد ارزشهای جامعه (کاری که افراد خلاق انجام می دهند )آنها با جمع پیش می روند. پژوهشگران معتقدند که برای خلاق بودن باید قادر باشیم دیدگاههای مرسوم را کنار بگذاریم و بازداری زدایی کنیم.در ترکیب مجدد چیزها با روش جدید و متفاوت حتی اگر این ترکیبات احمقانه یا اشتباه بنطر برسد ، باید احساس آزادی کنیم.
باز داری زدایی را در شعر استاد ترکمان ببینید:
هر غروب که می روم
سحر ، می خواهم طلوع نکنم
آبی با نگاه ماه
معصوم،
با نسیم دریا چه کنم.
برخی نظریه پردازان معتقدند که تمایل به خلاقیت بخشی از نیاز فرد به خودشکوفایی است.انسان با تمایل شدید برای خلق کردن متولد می شود. مزلو (maslow)معتقد است خلاقیت که نیازی ویژه برای خودشکوفایی است در بالاترین مرتبه سلسله مراتب نیازها قرار دارد
افراد هیجان خواه در مقایسه با افرادی که هیجانخواهی آنها کم است انگیزه بیشتری برای خلاقیت دارند .خلاقیت به هیجان خواهان کمک می کند تا نیاز خود را به تغییر و تنوع ارضا کنند.
شعر آقای علی احمدی را ببینید چگونه آلودگی دریا را به زبانی بدیع و دیگر سروده است:
مرگ دریا را با چشمان خود دیده اند
مرغان ماهی خوار
تولدی دیگر در کار نیست
وقتی شریانهای مسموم
باعث دل پیچه اش می شوند
ساحل تنها شاهد مرگ تدریجی اش است
طبق نظریه های پردازش اطلاعات اگر افراد مرتب در معرض محرکی قرار گیرند علاقه شان را نسبت به آن از دست می دهند زیرا تمام اطلاعات موجود آن را بیرون می کشند بنابراین اگر بخواهیم مطلبی را تذکر دهیم هر بار باید شکل و قالب ارائه آن را عوض کنیم.
پژوهشگران معتقدند که موجود زنده به تجربه ی سطح مطلوبی از پیچیدگی تمایل نشان می دهند .موجود زنده به سطح خاصی از پیچیدگی سازگار می شود و تمایل به کشف محرکهایی دارد که پیچیدگی آنها بیشتر از سطح سازگاری باشد.
پژوهشها نشان می دهد دانشجویان رشته هنر در مقایسه با دیگر دانشجویان ، پیچیدگی بیشتر را ترجیح می دهند
بر اساس نظریه ی برلاین که شاید بانفوذ ترین نظریه را درباره ی اکتشاف عنوان کرده باشد،محرک اگر زیادی پیچیده باشد ممکن است نفرت انگیز شود و اجتناب افراد را در پی داشته باشد.
سالووی (sulloway) می گوید اینکه فرزند چندم باشید در خلاق بودن شما اهمیت دارد.
بچه های اول(و تک فرزند) دلیلی برای کاوش و ترکیب و تولید ندارند)البته به نوع تربیت آنها هم بستگی دارد)
ادامه دارد اگر باشید.....
................

- - , .