شرایط تشکیل شرکت

تجارت در قالب یا ظرف های متنوعی قابل انجام است ؛ انفرادی و یا شرکت. شخصی که می خواهد آغاز به تجارت کند، طبیعتاَ سوالاتی در زمینه قالب یا ظرف اشتغال به تجارت دارد . از جمله اینکه :
شرایط تشکیل شرکت چیست ؟
شرکت های تجاری به تناسب نیازهای متنوع دنیای تجارت ، انواع گوناگونی یافته اند که البته دارا بودن شخصیت حقوقی، وجه مشترک همه آن هاست. انواع این شرکت ها طبق قانون عبارتند از :
شرکت سهامی عام ، شرکت سهامی خاص ، شرکت با مسئولیت محدود ، شرکت تضامنی ، شرکت نسبی ، شرکت مختلط سهامی ،  شرکت مختلط غیرسهامی ، شرکت تعاونی .
برای آنکه هر یک از این شرکت ها تشکیل شود، رعایت یک سلسله اصول ضروری است والا شرکت به وجود نمی آید .در ذیل به بررسی شرایط عمومی و اختصاصی تشکیل شرکت می پردازیم.
الف) شرایط عمومی تشکیل شرکت.
قبل از هر چیز، تشکیل شرکت نیاز به انعقاد قرارداد دارد ؛ یعنی ابتدا طرفین با یکدیگر وعده تشکیل شرکت را می گذارند. در قرارداد شرکت مثل همه عقود و قراردادها باید شرایط عمومی صحت عقود رعایت شود که عبارتند از : قصد و رضا ، اهلیت ، معین بودن موضوع ، قانونی بودن جهت و هدف .

• قصد و رضا

قرارداد شرکت باید با رضایت طرفین منعقد شود والا فاقد اثر خواهد بود. رضایت باید با آگاهی به ماهیت قرارداد ابراز شده باشد.
قصد طرفین در صورتی موجب تشکیل شرکت می شود که واقعی باشد و بنابراین، هر گاه چند نفر به ظاهر، شرکتی را تشکیل دهند، بدون آنکه قصد همکاری داشته باشند یا قصد آن را داشته باشند که سرمایه ای به شرکت اختصاص دهند، شرکت منعقد نخواهد شد و معاملات انجام شده از طریق چنین شرکتی ، که ممکن است از دید دیگران موجود تلقی شود، به دلیل موجود نبودن شرکت باطل خواهد بود.
همچنین ، رضای شریک باید از نوع رضای معیوب نباشد. لذا ، هر گاه شریک در انعقاد قرارداد مرتکب اشتباه شده باشد، قرارداد شرکت باطل خواهد بود. از آنجا که شرکت اشخاص از قراردادهایی است که در آن ها شخصیت طرف معامله نقشی اساسی دارد ، هر گاه شریکی در تشخیص شخصیت شرکای دیگر مرتکب اشتباه شده باشد، تعهد او فاقد اثر خواهد بود. ( ماده 201 ق. م)

• اهلیت شرکا

شرکای شرکت باید اهلیت انجام دادن معامله را داشته باشند. منظور از اهلیت ، مطابق ماده 211 قانون مدنی این است که شریک، بالغ و عاقل و رشید باشد.ملاک رشد از نظر قانون رسیدن به سن هیجده سال و ضابطه عقل عرف و نظر پزشک قانونی است.بنابراین صفار و مجانین فاقد اهلیت هستند معذلک اگر ولی یا قیم آنان اقدام کنند صحیح است.

• موضوع شرکت

موضوع شرکت به آن فعالیتی که شرکت برای انجام دادن آن تشکیل می شود اطلاق می گردد. این فعالیت معمولاَ در اساسنامه معین می شود، اما در شرکتنامه نیز باید معین شود والا قرارداد بدون موضوع تلقی خواهد شد. تعیین موضوع شرکت در موجودیت آن تاثیری اساسی دارد. هر گاه شرکت فعالیتی غیرمشروع را دنبال کند، باطل است و این بطلان جنبه مطلق دارد و هر ذی نفع می تواند بطلان شرکت را تقاضا کند. نظیر فعالیت در زمینه ی قاچاق و قمار و سرقت
ب) شرایط اختصاصی تشکیل شرکت

• همکاری دو یا چند نفر

شرکت باید لااقل دارای دو عضو باشد و هر یک ، چیزی به شریک بیاورد که روی هم ، سرمایه شرکت را تشکیل می دهد.
اول : تعدد شرکا . شرکت ، چه در حقوق مدنی و چه در حقوق تجارت ایران ، در صورتی ایجاد می شود که لااقل دو نفر در ایجاد آن سهیم باشند. برخلاف آنچه در حقوق بعضی کشورها نظیر فرانسه وجود دارد ، در حقوق ایران ، شرکت تک شریک وجود ندارد .به طوریکه ، در شرکت سهامی عام ، حداقل شرکا 5 نفر، شرکت سهامی خاص، حداقل شرکا 3 نفر ، شرکت با مسئولیت محدود ، حداقل شرکا 2 نفر ، شرکت تضامنی، حداقل شرکا 2 نفر ، شرکت نسبی ، حداقل شرکا 2 نفر ، شرکت مختلط سهامی ، حداقل شرکا 2 نفر ، شرکت مختلط غیر سهامی ، حداقل شرکا 2 نفر و در شرکت تعاونی حداقل شرکا 7 نفر است.
در هیچ یک از انواع شرکت ها، حداکثر شرکا به تعداد به خصوصی محدود نیست و حتی تعداد شرکای بعضی از شرکای سهامی ممکن است به هزاران نفر برسد.
دوم : آوردن حصه . هر یک از شرکا حصه ای به شرکت می آورند که به ” آورده ” تعبیر می شود و همان سرمایه فردی هر یک از شرکاست که جمع آن با آورده های دیگر شرکا، سرمایه شرکت را تشکیل خواهد داد.
انواع آورده ها : آورده های شرکا را می توان به دو دسته عمده تقسیم کرد :
آورده های نقدی و آورده های غیرنقدی
1. آورده های نقدی
شریکی که تعهد به آوردن وجه نقد به شرکت کرده است باید در موعد مقرر به تعهد خود عمل کند والا مانند این است که دین خود را نپرداخته باشد. تعهد به پرداخت آورده نقدی در شرکت های مختلف صور متفاوت دارد. در شرکت های سهامی و مختلط سهامی، پرداخت کل آورده تعهد شده ، حین تشکیل شرکت لازم نیست ، اما در سایر شرکت ها شرکت تشکیل نمی شود، مگر آنکه کل سرمایه نقدی شرکت پرداخت شده باشد. در هر حال، هیچ شرکت تجاری تشکیل نمی شود مگر آنکه قسمتی از سرمایه به صورت نقد به شرکت آورده شده باشد. این است که قانون گذار مقرر کرده که در شرکت های سهامی عام ، موسسان باید اقلاَ 20 درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کنند و لااقل 35 درصد مبلغ تعهد شده را نقداَ بپردازند. ( ماده 6 لایحه قانونی 1347). در شرکت های سهامی خاص، مبلغ نقدی نباید کمتر از 35 درصد کل سهام باشد. ( بند 2 ماده 20 لایحه قانونی 1347).
2. آورده های غیرنقدی
آورده غیرنقدی ممکن است به صورت مال مادی، مال غیر مادی و یا صنعت ( فعالیت ، کار و هنر ) باشد.

• اشتغال به معاملات تجاری

همان طور که در تعریف شرکت تجاری محرز است ، اساس شرکت تجاری بر انجام معاملات تجاری است و آن اعمال همانست که در ماده 2 قانون تجارت ذکر شده است. معذلک چون در بند 4 ماده 3 گفته شده است که کلیه معاملات شرکت های تجاری معاملات بازرگانی است ، باید گفت که معاملات در غیر منقول و یا برای حوائج شخصی اگر چه از طرف شرکت های تجاری باشد تجارت محسوب نیست.

• تقسیم سود و زیان میان شرکا

از خصایص عمده شرکت این است که هدف از تشکیل آن جستجوی سود و تقسیم میان آن شرکاست. البته جستجوی سود، همیشه به سود نمی انجامد و شرکا ممکن است متضرر هم بشوند که در این صورت، باید در زیان وارد نیز سهیم باشند.
شرایط الزامی تشکیل شرکت :
قانون تجارت ایران، زمان تشکیل بعضی از شرکت ها را معین کرده است و در مورد بعضی دیگر نیز این زمان قابل تعیین است.
شرکت تضامنی وقتی تشکیل می شود که تمام سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیرنقدی نیز تقویم و تسلیم شده باشد.( ماده 118 ق. ت ) همین قاعده در مورد شرکت نسبی نیز صادق است. ( ماده 185 ق. ت ) پس تا سرمایه نقدی تعهد شده از جانب شرکا تادیه نشود و سهم الشرکه غیرنقدی تقویم و تسلیم نگردد، شرکتی وجود نخواهد داشت. در مورد شرکت مختلط غیرسهامی، قانون گذار به صراحت قاعده ای مقرر نکرده است ؛ اما با توجه به اینکه شرکت مزبور ترکیبی است از شرکت تضامنی و شرکت با مسئولیت محدود ، در مورد این نوع شرکت نیز باید تمام سرمایه نقدی پرداخت و سهم الشرکه های غیرنقدی شرکا نیز تقویم و تسلیم شده باشد تا شرکت موجودیت پیدا کند. ( مواد 118 و 96 ق. ت )

لطفا وارد حساب کاربری خود شوید و یا اگر عضو نیستید عضو شوید تا بتوانید محتویات این قسمت را مشاهده نمایید

لطفا وارد حساب کاربری خود شوید و یا اگر عضو نیستید عضو شوید تا بتوانید محتویات این قسمت را مشاهده نمایید