اشعار و ابیات ناب تعلیمی و اخلاقی و عرفانی از شعرای سبک های شعر فارسی(قسمت اول)

دکتر رجب توحیدیان استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد سلماس
آب در روغـن بـریزی نالــه خیـــزد از چــراغ
صحبتِ نا جنس، آتش را بــه فــریــــاد آورَد
صائب
آبــرو هـرگـز نـدارد. آنـکه در هـر صبح و شــام
پیشِ دونان، پشت را ،بهرِ دو نان خم می کند
فــرّخی یزدی
آتش انـدر کـَف بــُـوَد مخلــوق، روزِ امتحــان
کاش ما هم می توانستیم،چـون یوسف شـویم
منصـور قاسمیان نسب
آدمِ دانـا نیــــــــالاید زبـان بـر تیغِ طعــــن
دوست را حـرفِ ملال انگیــز، دشمـن می کند
رحمت موسوی
آدمیــزادی کـه می گـویند اگــر ایـن مـردمند
ای خـوشـا جـایی که آنجـا خــود نباشد آدمی
صفایی نراقی
آری اگــر کـــه عشق، گنـــــاهِ من و دل است
با این همــه گنـــاه، خـــــــدا رحمـمان کنــد

محمّـد کریم توفیق زاده فسا
آزادگی از ســــرو بیـــــــاموز، کــه یک عمــر
با آن همـــه بی باریِ خـــــود، غرقِ غرورست
صالح صـابر گیلانی
آزاد نیستنــد بـــــه دولت رسیــــــدگـــــان
گـردید پای بنـــدِ نگیــن، تا ســــــوار شــــد
واعظ قـزوینی
آزاده را جفـــــــــــایِ فلـک بیش می رسـد
اوّل بلا بــه عاقبت اندیش می رســـــــــــد
امیـری فیروز کوهی
آسایش اگــر جــــــویی در راحتِ مـردم جـو
تا هست تنی در رنج، آن بِه کــه نیاســـــایی
عبدالمجید اوحدی یکتا
آسمـان آسـوده است از بـی قــراری‌ هــای ما
گــریه­ ی طفــلان نمی‌ســـوزد دلِ گهـــواره را
صائب
آسمــان سخت و نفس بی اثــر و بخت ملـول
همـــــه آهنـگـــرِ این آهـــنِ ســــردیم عبث
نوعی خبوشانی (محمدرضا قوچانی)
آســوده گـر از سنگ شـد از ارّه جـــدا نیست
نخلـی کــه در این باغ ثمــــــــــــر هیچ ندارد
حـزین لاهیجی
آشنا بی گنهـــم می کشــــد از نرگسِ مست
چه تمنـــّـــــــا دگــــر از مـــــردمِ بیگانه مرا
همایون تجربه کار کرمانی
آشنـــایـانی کـــــه از حــّقِ نمـک دم می زنند
هم چو دندان برسـرِیک لقمـه برهـم می زنند
واعظ قـزوینی
آشنـایی چـــون کهــن گـــردید بی لذّت بوَد
کــوزه ­ی نو یک دو روزی ســرد سازد آب را
سالک یـزدی
آفـــاتِ فلک بهــرِ مکـافــاتِ من و تـوست
بــد، کی رســد آن را کـه ســزاوار نبـاشـــد
کامل جهـرمی
آفتـــابا از درِ میخــــانه مگـــذر کایـن حریفان
یا ببوسنـدت کـه یاری، یا بنـوشندت که جـامی
وصـال شیرازی
آفتـابی تـو و عالم به وجـــودِ تو خوش است
حیف باشـــد کـه نباشی تـــو و دنیـــا باشد
سلیم تهـرانی
آفتــــابی زد و ویـــــرانه ­ی دل روشـن کرد
لیک افســوس چه زود از سـرِ دیوار گذشت
عمـاد خراسانی
آفــرین بـاد بـه پــروانه کـه مـــانندِ من است
خـود به آتش زد و از هرچـه به جــزیارگذشت
عمـاد خراسانی
آفــرینش همــه تنبیـــهِ خــداونــدِ دل است
دل نـــدارد که نــدارد بـــه خــداوند اِقـــرار
سعـدی
آمد مسیح و مـرده یِ صـــد ساله زنـده کرد
امّا نگـــه بـه ســـــویِ من محتضـــر نکــرد
امان اله خان صوفی
آن آتشي كه آمــد و دامـــانِ مــــا گـــرفت
اوّل تــو را بسـوخت كه آتش بــه مــا زدي
جواد جعفـری فسایی« سها»
آن کسی را بستــایید کـه اندرهمــه عمــر
بهـــرِ آســـــایش ِ مــردم قــدمی بر دارد
افســر
آنان که دل به غیبتِ ما شـــــــاد می کنند
باری بِدان خـــــــوشم که مرا یاد می کنند
حاجی تهرانی
آنان کــــه راهِ صلح، به پیــــکار بسته اند
درحیــرتم چـــه طرفی از این کار بسته اند
علی اکبر کنی پور( مستی)
آنانکـه زکبـر و حســـــــد و کینــــه جـدایند
همســـــــــایه ­ی دیوار به دیوار خـــــدایند
ناصر امامی فریاد شیرازی
آنجـا که جهـل مـایه­ یِ تمکین و سروری ست
بایــد به روزِ مــردمِ دانـــا بســـی گـریست
جواهری وجدی
آنجـا کـه نیست با خبـر ازفتنــــه، ذوالفـقــار
خنجر ز پشت ملجـمِ بــی خــــواب می زنـد
جواد جعفری فسایی « سها»
آنـچنــان دور حقیقت شـــده از گفتــه ­ی ما
که دگـــر کس ندهـد گــــوش به گفتارِ کسی
رسا
آنچنـان سـوختــه این خـاکِ بلاکش کـه دگر
انتظـارِ مـــددی از کـــَــرمِ بـــــاران نیست
سایه
آنچنـان کـز صفــرگــردد رتبــه ­ی اعـداد بیش
پـایه ی این ناکسـان ازهیــچ بالا رفتـــه است
میرمعصوم تسلّی
آنچنــــان گـــرم است بازار مکــــــافاتِ عمل
چشم اگــر بینــا بوَد، هر روز روزِ محشر است
صائب
آنچــه با سرو و سمـن بادِ خــزانی می کند
عاقبت بیـــدادِ پیــری با جـــوانی می کند
کمال اجتماعی گلبانگ
آنچــه بر باد دهـــد خــاکِ ستمــکاران را
آهِ مظلوم به هنگـــــامِ سحر باشد و بس
محمدحسین ناصر ترک
آنچـه روزِ دشمنی، دشمن به دشمن می کنــد
در مقــامِ مهــربانی، دوست با من می کنــــد
سامانی موج
آنچـــــه کـــه دارد به پــای ، دینِ خـــــدا را
تا به ابـــــد، پرچـــمِ عــــــزایِ حسیـن است
صغیر اصفهانی
آنچـه نایاب است درعـالم وفــا و مهــرِ مـاست
ورنه درگلـزارِ هستی ســرو و گل نایـاب نیست
رهی معیری
آن خیمــه ای که گیســویِ حــورش طناب بود
شــد سـرنگـــون ز بــادِ مخــــالف، حباب وار
محتشم کاشانی
آن دست و آن زبان کــه در او نیست نفعِ خلق
جز چـــون زبانِ ســوسن و دستِ چنــارِ نیست
سنایی
آن را که مـایه دار بُــوَد خـــود نمــای نیست
هـرگز کسی گـُـلی بــه ســـرِ باغبــــان ندید
کلیم کاشانی
آن روز تـــو را نخـــلِ بـــرومنــد تـــوان گـفت
کـه از هـرکه خـوری سنگ،عــوض میـوه فـشانی
صائب
آن روز کــه تعلیــمِ تـــــو می کــرد معــلّم
بر لــوحِ تـو ننوشت مگـــر حـــرفِ وفــا را؟
هلالی جغتایی
آن روز که کـارِ همـه می سـاخت خــــداوند
مـا دیـر رسیـدیم و به جــــایی نرسیــدیم
مسیح کاشی
آن زاهــدي حقيقـتِ زهـــدش بـُـوَد قبــول
كــان داغِ بـر جبـين ، نكنـــد مُهــــرِ بـرتري
جوادجعفری فسایی «سها»
آن سـروران کـه تاجِ ســــرِخـلق بــــوده اند
اکنون نظاره کن که همــه خـاکِ پا شــدند
امیرخسرو دهلوی
آن شب، چــه شبی بـود، کــه دیدند کواکب
نظمِ تو پراکنــــده و اردویِ تـــو ویـــــــران
حسین منزوی
آن قَـدَر زود شـــود پـَـرپـَر و بــر بـــاد رَوَد
که نمـانَد بــــه کسی فـــــرصتِ گل بـوییدن
بیژن ترقی
آن کــو بـــه دل، دردی نـــدارد آدمی نیست
بــی زارم از بـــازارِ ایــــن بــی هیچ دردان
هوشنگ ابتهاج«سایه»
آمـــده در صف و گفتیـــــم، به نوبت سخنی
هرچه دیدیم و شنیدیم، همــه حُسنِ تو بود
احمد توکلی اینانلو فسا
آن که از حلقــه ی زر، گوش گـــران است او را
چه غم از ناله ­ی خونین جگــــــران است او را
ملا جامی
آن کـــــــه خبــــــردار شــــد ز کیشِ محبّـت
کــــار نــدارد بـه هیـــــچ مــذهب ومــــلّت
فـروغی
آن که گــریان به سـرِخاک من آمد چون شمع
کاش در زنـدگی، از خــاک مـــرا بر می‌داشت
صائب
آن لاله رخ کـــه ســوخت دلِ مـن به داغِ او
روشن بُـوَد همیشــــه الهــــــــی چـــراغِ او
رمضان فنایی
آن لئیم است که چیـــزی دهـد و باز ستاند
جان اگر نیـــــــز ستـانی زتو من، دل نستانم
عماد خـراسانی
آن هـا کــه بـد کننــد، ســـزاوار دوزخنــــد
دوزخ چه کــرده است، که شایسته­ ی من است
مشرقی مشهدی(میرزاملک)
آن هــا کـــه تَـرکِ دولتِ جـــاوید کــــرده انـد
زین پنـج روزِ دولتِ دنیـــا چـــــه دیـــده اند
صائب
آه از این قـومِ ریــایی کـه در این شهرِ دو روی
روزها شحنــــه و شب باده فــــروشند همــه
شفیعی کـدکنی
آه، اُشترها، چــه غمگـین و پریشـان می روند
بر فــرازِ نیـــزه می بینم، ســــرِخــورشید را
سعیـد بیابانکی
آه اگـر مستی نمـودی هـر حرامی چـون شراب
آن زمان معلـوم می شد درجهان هشیار کیست
صـائب
آهستــه رو کـه بـر سـرِ بسیـارمـردم است
این جـِـرم ِخــاک را کـه تـو امـروز بر سری
سعـدی
آینــــده را قیـــاس کن از حــالِ خـود ببین
کـز رفتگــان به خیـر، کـِــــه را یاد می کنند
صائب
ابــوذر، قــــــــدرِ پیغمبــــــــر شنـاســـد
نه هـــر کس بـــــــویِ زر در دیـــده دارد
منصور قاسمیان نسب
احـــوالِ روزگـار بُــــوَد همـچــــو گرد باد
جـزخــار و خس زمـــــانه بـه بالا نمــی برد
صائب
احــوالِ من مپـرس که با صــــد هـــزار درد
می بایـــدم بــه دردِ دلِ دیگــران رسیـــــد
صائب
احــوالِ مـن نمــــــوده دلِ سنگِ خـاره، آب
آخـر دلِ تو سنگ تر از سنگِ خـــــاره نیست
میرزاده عشقی
اخلاص به پیش آر، کــــه در خلق نگیــــرد
هرگفتـــه که در آن اثرِ ســــــوزِدرون نیست
ضیاءالدین دهشیری
اخــلاص، بــــه چـــاکِ پیـــــرُهـَـن نیست
اینجـــــــا دلِ پــــــاره مــی پسنــــــــدند
نظام وفا
ادایِ شکرِ خـــدا، خـواجـه چــــون توانی کرد
نبـرده رنج بــه گیـتی، عـــــزیزِ بی جهــتی
مؤبد کاشی
ادب پیمــای ِ دشتِ عجـز، مژگان بر نمی دارد
تو سَیـرِ آسمان کن، من به پیشِ پـا نظردارم
میرزا عبدالقادر بیدل عظیم آبادی
ادب از بـی ادب آموخـــــتن را نیک می دانم
نمی دانـم چه آمــــوزم، از این خلقِ ادیب امّا
ناصرامامی «فریادشیرازی»
ازآبِ زنـــــدگی چـــه حکــایت کنــد کسی
با دل شکستــه ای که ز دنیـا گــذشته است
بابا فغانی
از آن به حلقـــه ­ی گیسویِ تو حســـد ورزم
که پیش دیده­ ی من ســـر نهـــاده درگوشَت
حسین نوع دوست کفاش
ازآن پـروانه بر فـانوس هر دم می زند خـود را
که خـواهد با عـزیزِ خویش دریک پیرهن باشد
بابا شهید قمی
ازآن چون مویِ، آتش دیده، یکدم نیست آرامم
که آتش طلعتـان دارنـد نبضِ پیچ و تــابم را
صائب
ازآن خــــورند بــــه تلــخی شـــرابِ نابِ مــرا
کـه بی‌ تلاش به چنگ آمده است شیشه­ ی من
صائب
ازآن در اوجِ ســلامت به کلبــه ­ی خــویشم
که خـــانه ­ی احـــــدی را نکـــرده ام ویران
جواد جعفـری فسایی«سها»
از آن رو مـرده را در خــــاک کــــــــردند
کـــه بایــد زنـده زیرِ گــِــــل بــــــروید
احمد توکلی اینانلو فسا
ازآن ز داغِ نهــــان پـــــرده بــر نمـی‌دارم
که دست و دل نشـــود سـرد، لاله‌ کاران را
صائب
ازآن زمـــان کـه مـرا عشق زیرِ بــار کشید
قــدِ خمیـده ­ی مـن قبلــــه ­یِ دعـــا گـردید
صائب
از آن ز مصـر بـــه کنعـــان نمی رود یوسف
که مهـــربانیِ یعقوب، چــــون زلیخا نیست
قدسی مشهدی
از آن مــــردِ دانـا دهــان بستـــــــه است
که بینـد که شمع از زبــــان سوخته است
صائب
ازآن مــــژگانِ او دستِ دعــا بر آسمان دارد
که دائم از خدا خواهد شفــای چشمِ بیمارش
كليم كاشاني
ازآن نمـــازِ سرخ کــــه سجـــده دو نیم ماند
بی بــــرقِ ذولفقــار، عــدالت دو نیم ماند
عبدالرضا کوهمال جهرمی
ازآهِ مــاست دفــتـــــــرِ تقــــوا ورق ورق
کــردیم فــــرشِ راه بُتـان، این رساله را
مولانا نرگسی ابهری
از اخــوان راضیم، تا دیدم انصــافِ خـریداران
گـــوارا کرد بر من چـــاه را، از قیمت افتادن
صائب
از اَزل ایل و تبـارم همـــه عاشـــــق بودند
سخت دل بسته­ ی، این ایــل و تبـارم چــه کنم
سیّدحسن حسینی
از ازل خـــوب ســــرشتند ملایک گِلِ تـــو
لیک این حیف که کـــــردند ز آهــــن دلِ تو
ناصر الدین شاه
استــــادِ ازل، از گِلِ غم ســــاخت وجـودم
هر چنــــد کــه من، لایقِ این لطف نبودم
احمد توکلی اینانلو-فسا
از اضطــــراب ، کـــار مهیـــــا نمی شـــــود
سیـــل از دویــدن است کـه دریا نمی شــــود
علیرضا تجلّی
از این پس عبــــــور از دلـم ســـاده نیست
کـــــه معمـــــــارِ دل هــــــای ویرانــه ام
سیدحسن حسینی
از افتــادگی به مسنـدِ عــــزّت رسیده است
یـوسف کنـــــد چگــونه فـــراموش چــاه را؟
صائب
از بـابِ نظـــر، رخصتِ گفتــــــار نــــــــدارم
مانع ز همیـــن وجـــه شـــود سرمه، نظر را
نعمت خان عالی شیرازی
از بختِ بد بـه حـــــاتمِ طایی چــــو بگـذرم
نانِ سیـــــــاه از تـهِ خـــورجین دهـــد مرا
غلامحسن اولاد درویش
از بدی نتــوان رهــــــایی داد ظلم انـدیش را
بسته با چندین گره برخـویش عقرب، نیش را
کاظما تبریزی
از بـــــردگی مقـــــامِ بلـالی گــــــــــــرفته اند
درمکتبی کــــــه عــزّتِ انســان به رنگ نیست
محمد سلمانی
از بـــرگِ سفــــر نیست تهـــی دامــنِ یک گل
آســــوده همین آبِ روان است در این باغ
صائب
از بســـــاطِ عافیت بر خـــــود دکانی چیده ام
وام ِ خود خواهــد ز من هـر دم طلبکاری جدا
صائب
از بس رواج دارد افســــــــانـــه هــای باطل
چون حرفِ حق در این بـزم، تلخیم، گرچه قندیم
قدسی مشهدی
از بس ستمِ مغلطه و شعبـــــده شـــد عـام
یک حلقه نباشـد کـه در آن فتنه به پا نیست
عبدالحکیم ضیایی افغانی
از بس فـریبِ مغلطـه خـــــوردیم از سـراب
لب تشنـه در کنـــــاره ­یِ زمـــــزم گـداختیم
طاهرعطارمشهدی
از بـس کتـــــاب در گـِـــرو بـــاده داده ایم
امـروز خشتِ میکــده هـا از کتـــابِ ماست
صائب
از بس کـه بی گمــــان بــه­ درِ دل رسیــده‌ام
باور­نمی‌کنم کــــه بــه منـــزل رسیـــــــده‌ام
صائب
از بس کــه ستم دیــــده ام از مـردمِ عــالم
از مردمکِ دیــــــده­یِ خـود هم گلــه دارم
حسن بیگ رفیع مشهدی
از بس که شکستیم دلِ خــویش، به هـــر سنگ
این آینـــــه، گنجـــــــــــایشِ تصــویر ندارد
سعید اکبری فسائی
از بس نشـــــــانِ دوری این ره شنیــده‌ام
انجــام را تصــــــــورِ آغـــــاز می‌کنـم
صائب
ازبـــوریـایِ زاهــدان بویِ ریا آید به جـان
بهـــرِ نمـازِ عاشقــــان باشــد مصـــلّایِ دگر
نورجهان
ازبهــر آنکــــــه خلـق نـداننـد حـــالِ مـن
یک عمـــرخنـــده کردم و پنهان گریستم
حیرت
از بهــرِ بوسه، چشمِ تـــو روشن که کـودکان
دیشب چراغِ کــــوچــه ی مـا را شکسته اند
خلیل سامانی (موج)
ازبهشت افتـــاد بیرون آدم و خنـدان نشد
چـون نگریم من کـه از دلـدار دور افتـاده‌ام
صائب
از بهــرِ دو لقمــه نان که هم داده ی توست
مـن منّتِ هـــر نـا کــسِ دون چنـــد کشـم
شیخ الاسلام حارثی
از بیــــد جز افتـــــــادگی و عجز مجویید
مجنـونِ خدا را ، همه دم کار سجــــود است
صائب
از بی قــــــراریِ دل اندوهــگینِ خــویش
خجلت کشم همیشـه ز پهـلو نشینِ خــویش
صائب
از بیمِ مــلامت رهـم از میـکده بسته است
ازخانـه ی ما کـــــاش به میخـــانه دری بود
دهقان اصفهانی
از پا فتـــادگـانیم، در زیــرِ پــا نظــر کن
از دست رفتگــانیم، دستـی بـه دستِ ما ده
صائب
از پشتِ خَم بـرای بغـــل گیــــــری اجـل
پیـری ز پای تا به ســـــــر آغـوش گشته اند
واعظ قزوینی
ازپشـّـه ­ی بی بال و پــرِعقـل چــه خیـــزد
جایی که عقــابِ طلبِ عشـق پـر انـداخت
میرزا یحیی دولت آبادی
ازپشیمــانی سخــن در عهــدِ پیـری می‌زنم
لب به دندان می‌گـزم اکنـون که دندانم نماند
میرزا مسیحا فدشکویی فسایی «معنی»
از ترّحم تا مــــرّوت، وز مــدارا تا وفــــا
هرچـه را کردم طلب، دیدم ز عالم رفتـه است
میرزا عبدالقادر «بیدل عظیم آبادی
از تـزلـزل بیش محکم شـــد بنــایِ غفلتـم
رعشه ­ی پیری مــرا آگــاه نتـــوانست کرد
صائب
از تلخیِ ســوال گـــروهــی کـــــه آگــهند
فرصت به لب گشــودنِ سـائل نمی دهند
صائب
از تنــد بـادِ کینــه که بر هـرکــران گــذشت
در بوستـــانِ خـــاطــرِ مــردم صفــــا نماند
یداله مفتونی
از تن گذشته ایم، چه حـاجت به پیـــرهن
بر کُشتگانِ عشق به جـزخـون، کفن خطاست
مستی
از تنگیِ دل است که کم گـــــــریه می کنم
مینــایِ غنچـــــه زود نــــریزد گـلاب را
صائب
ازتنم چون جان و تن بردی چه اندیشم زمرگ
مُلکِ ویران گشتـه را اندیشـه ­ی تاراج نیست
کاتبی نیشابوری
از تواضع افسـرِ خـورشید زرّین گشته است
کم نمی گردد فـــروغِ گوهـــر، از افتادگی
صائب
از تـواضع کم نگــردد رتبــــه ­ی گردنکشان
نیست عیبی گر بُـوَد شمشیرِجــوهر دارکج
صائب
از تــــوأم یـــارب فــرامــــوشی مبــــــاد
هرکــه می خـــــــواهد فــرامـــــوشم کند
ملافاضل کاشی
از تـــــو ای دوست نگسلــــم پیـــــوند
گـــر به تیغــــم، بُرند بنــــد از بنـــــد
هاتف اصفهانی
از توسنِ غـــرور فــرودآ، کـــه سرکش است
اسبی ســـوار شــو، که تـــوانی مهــار کرد
ناظم هروی
از تـــو قبیلـــه ای بــه نکـویی مَثَل شــود
چـــون پیش مصـرعی کــه زمینِ غزل شود
میرزا محسن تأثیر تبریزی
از تهی مغــــزی کشد گــودال در بر، آب را
بی هنر را بهـــره گـــردد مالِ دنیـــا بیشتر
سرهنگ خوروش دیلمانی
از ثمر شیــرین نســـازی گر دهـــانِ خلق را
سعی کن ازســــایه ات چون بید آساید کسی
صائب
ازجـامِ بی خـودی کــرد، ساقی خــدا پرستم
بودم ز بت پرستـان، تـا از خـــودی نرستم
صائب
ازجـرمِ بنده، خواجـه­ ی ما، در خجــالت است
وز خواجه نیست بنده خجل، این چه حالتست
دولتشاه قاجار
از جــــزا و کیفــرِ کـردارِ خـــود غافل مشو
درزمستان هر چـه کِشتی، در بهار آید برون
امیرخسروانی
ازجزر و مــدّ خــوف و رجــا در کشـــاکشم
چـون کشتیِ شکستـــه بــه دریا کنــارِ عمر
علی خان
از جــــــــورِ روزگــــــار نــدارم شکــــایتی
این گرگ را بـه قیمتِ یـوسف خـــــریده‌ام
صائب
ازجهـانِ آب و گل بگذر سبک، چون گرد باد
چـــون رهِ خوابیده، بارِ خـــاطرِ صحرا مشو
صائب
از جهـان بی بهـره را نبــوَد تمنّــا عمرِ خضر
روزِ کــوتاه از بـرایِ روزه داران بهتــر است
ابوطالب کلیم کاشانی
ازچــراغی می‌توان افـروخت چندین شمع را
دولتی چون رو دهـد، از دوستـان غــافل مشو
صائب
ازچـــه انســـان بــــه دستِ خـــــویش زند
بـــر درختِ وجــــــودِ خـــــــــــود تیشـه
همایون کرمانی
ازحــــادثه ترسنـــد بــه خــــود قصرنشینان
ما خــانه به دوشــان غمِ سیـــــلاب نداریم
صائب
ازحالِ خـود آگه نی ام لیک آن قدردانم که تو
هرگاه در دل بگذری اشکم ز دامـــان بگذرد
رشکی
از حالِ دلِ خــویش به پیشِ تـو چــه گـویم
چیزی که عیان است چـه حاجت به بیان است
حسین علی سلطان زاده
ازحـالِ دل مپـرس که این خــــانه ­ی خــراب
هــــرگز زفقـر طاقتِ مهمـان نداشته است
نجدی سمیعی
ازحجــابِ حُسـنِ شــرم آورده­ی لیـلی، هنوز
بیدِ مجنــون ســر بـه پیش انداختن بار آورد
صائب
ازحجـابِ عشــق نتــــــــوانیم بالا کرد سر
در تمـاشـــــــاگـاهِ لیــلی بیدِ مجـنونیم ما
صائب
ازحریمِ قرب، چـون سنگم بدور انداخته ست
چون فلاخن هـر کـه را بر گِـردِ سرگــردیده‌ام
صائب تبریزی
ازحضـور بخــــردان مگــــــریزِ با ابله مساز
امر معروفی چنــان را، نهی ازمنکــــــر مکن
ناصرامامی فریاد شیرازی
ازحقـیـقت هیــچ کــس آگـــــه نشـــــــد
هــر کسی حــــرفی ز جــــــایی مـی زنـــد
مجمراصفهانی
از حنجــرت مــــدام قلم خــون دل چکــــــد
ای سرو سر بریده، تو قــــــــــــــربانِ کیستی
جوادجعفری فسائی«سها»
ازخـدا برگشتـگان را کار چندان سخت نیست
سخت کـار ما بوَد کــز ما خـدا برگشته است
اشراق اصفهانی
ازخـدا پوشیـده نبــوَد از تو هم پنهــان مباد
کانکه می جستم توبودی وانکه میخواهم تویی
ناصر دولت آبادی
ازخســروانِ رویِ زمیــن ننــگ آیــــــــدم
تا مـن گـدایِ حضـــرتِ ســـــــاقّی کـوثرم
آذری طوسی
از خــــود آرایی گـــریزانند زیبــــا باطنان
لاله در گلشن قبـــایِ پاره بر تن می کنـــد
محمد معلم
از خـــویش رفته اند و بـه هم گـــرم اُلفتند
کیفیـّـتی بـه صحبتِ مستــان نمی رســـــد
میرزا محمد بسمل
ازدانش آنچـــه داد، کــمِ رزق می نهــــــد
چـــــون آسمان درستِ حسـابی کسی ندید
صائب
از در برون شـــدیم و ز دیــــوار آمـــدیم
پروانه گـــردِ شمع نگــــردد، کجــــا رود؟
محمدکریم توفیق زاده- فسا
ازدرِ حـــق کنــد طلب شکستـــــــه دلـی را
شیشـه چــو بشکست. پیشِ شیشــه گـرآیـد
شیخ کمال
از درون تو بــوَد تیـره جهـان چـــون دوزخ
دل اگر تیره نبــاشد همه دنیــــاست بهشت
صائب
ازدستِ روزگــــار پیـــاپی خــــورَد قفــــا
آن بـی ادب که دست بــه رویِ پـدر زنـد
صائب
از دستِ نوازش، تپشِ دل نشـــــود کـــم
ساکن نشــود زلــــــــزله از پای فشـــردن
آقامسیب کاشی
از دشمنان چگــونه شکایت توان نمـــــود
جایی که پاره ­ی تنِ من قـــاتلِ من است
پژمان بختیاری
از دشمنــانِ خـــود نتـــوان بــود بی خبر
آخـرتـو را که گفت کـه از دوستـان مپرس؟
صائب
از دلت آیینـه سان رنگ و دو رویی پاک کن
پاک طینت هرکـه شـد،محبوبِ دل­ها می شود
نجف علی عشاقی سیار
ازدلِ خونگرمِ ما پیکان کشیـدن مشکل است
چون تـوان کردن دو یکـدل را زیکدیگرجدا؟
صائب
از دلِ من به کجـا می روی ای غم دیگــر
تو که هر جـــا روی آخـر به بَرَم باز آیی
نظام وفا
از دلیلِ راست می آیـد دلِ گمــره بــه راه
می شود چـوبِ عصائی پیشِ پایِ کور، شمع
صائب
از دَمِ سـردِ خـزان برگی که می افتد به خاک
ازجهـــان بی برگ رفتن، یاد می آیــــد مرا
صائب
از دوعالم دست کـوته کن چو سرو آزاده وار
کآن که کوته دست باشد درجهان سروی شود
خواجوی کرمانی
ازدیده هر چه رفت، ز دل دور می‌شـــــود
مـن پیشِ چشـمِ خلــق ز دل دور می‌شـوم
محمدعلی ساعدی
ازراهِ دیـده می گـــــــــذرد پـاره هـای دل
مانند برگِ گــل که بـه آبِ روان دهنـــــد
قاسم اردستانی
از راهِ عشق خــوف و خطر هیچ کم نشـــد
باآنکـه کــــاروان ز پیِ کــاروان گــــذشت
قاسم بیگ حالتی
ازرباعی مصـرعِ آخـر زنـد ناخـــــن به دل
خطِ پشت لب به چشمِ ما ز ابرو­خوشترست
صائب
از رُخَت آیینه را خـوش دولتی رو داده است
در درونِ خـانه‌اش ماه است و بیـرون آفتاب
صائب
از روزگار سیلیِ بسیـــــار می خــــــورم
گـویا هنــــوز سیلیِ استــــادم آرزوست
کمال اجتماعی
از ریا بگــذر عــــزیزِ من که هنگامِ عمل
می دهد هـرکس به عالم امتحانِ خــویش را
حسین سعد
از زاهــدانِ خشک مجــو پیـچ و تابِ عشق
ابــرویِ بـی اشـاره ی محـراب را ببیـن
صائب
از زخـم ِسنــگ نیست درِ بستــــه را گـریز
رویِ گشـــــــاده را سپــــرِ حـــادثات کن
صائب
از زلف تا بـه رویش، دانی چقـدر راه است
از کفر تا به اسلام، از شـــام تا مـــــدینه
مفتون همدانی
از زهـد ندیـدم ثمـری، خـــواهم از این پس
یک چنـــــد کنــم بنـدگیِ پیــــرِ مغـــان را
بیضــای قاجــار
از ســاده دلی، عشـق وفــــاداریِ من شد
درسی که زبــد عهــدیِ ایّــــام گـــرفتم
ابوالحسن ورزی
از سبکبـارانِ راهِ عشق خِجـلت می‌کشــم
برکمــر هر چنـد جایِ توشـه دامن بسته‌ام
صائب
از سـراپــايِ دلـم، خشك عطـش مي بـارد
كو نسيمي كـه از او مــزّه ­يِ بـاران پرسم
جوادجعفری فسایی «سها»
از سرِبالینِ من برخیـــز، ای نادان طبیب
دردمندِ عشق را دارو به جـز دیدار نیست
خسرو قاجار
ازســرِ مــژگان، نگــاهِ حسـرتِ ما نگــذرد
عمـرِ بال افشــانیِ ما تا لبِ بام است و بس
صائب
از سکندر صفحـه ­ی آیینـه‌ای بر جـای ماند
تا چه خواهد مـاند ازمجموعه ­ی مـا بر زمین
صائب
از سلسـلـه­ی بنــدگی آزاد کـسی نیست
درطاعتِ افلاک، زمیـــن مُهــــرِنمـاز است
سلیم تهرانی
از سـوزِ محبّت چــه خبــر، اهل هـوس را
این آتش عشق است، نسـوزد همه کس را
فصیحی هروی استاد ناظم هروی
از سیـاهی نامه ی اعمالِ خـود را پاک کرد
هر که زین ماتمـسرا با مویِ چون کافـور رفت
صائب
ازشتــاب ِعمـر گفتم غفـلتِ من کـم شــود
زین صـدایِ آب، سنگین ‌ترشد آخر خوابِ من
صائب
ازشـرمِ گلِ رويِ تــو چــون رشتـــه­ي گـوهر
از ديــده نگـــــاهم عـرق آلــــود برآمـــد
میرزا مسیحا فدشکویی فسایی «معنی»
از شعـــــر و استعــاره و تشبیـه بـرتری
با هیچ کس به جـز تو نسنجیــده ام تو را
قیصر امین پور
ازشکستِ چرخ در رنجم، نصیحت کم کنید
مومیـــایی سود ندهـد زآسمان افتــاده را
قادر هندی
از شمـع ســـــــــه کــــــار می آمــــوزم
می گـریم و مـی گـــــدازم و مـی ســوزم
مسعود سعد سلمان
از شوقِ آن بـر و دوش، روزی بغـل گشــودم
آغـوشِ من چـو محراب، دیگر به هم نیـــامد
صائب
ازشــوق، دو صــد بوسـه زنم بردهنِ خویش
هــر گـاه کـــــــه نامِ تــو بر آید به زبانم
جلال عضد
از شیــرِمـــادرست به مـن، مَی حـــــلال تر
زین لقـمه ­ی غمی کـــه مـرا درگلــو گرفت
صائب
از صبـحِ پـرده ســـوز، خــــدایـا نگـــاه دار
این رازهــا که ما به دلِ شب سپــــــرده‌ایم
صائب
از صحبتِ خسیس حــذر کن کــه می شـــود
یک برگِ کـاه، مــانـعِ پــروازِ دیــده هــــا
صائب
ازصحبتِ صـوفی منشــان ســـــوخـت دماغم
ای باده پرستـــــــان، ره ِمیخـــانه کدام است
حزین لاهیجی
ازطاقِ دل افتـــــاده ­ی مـا، از نظــر افتـــــاد
ما طایفــــــه­ با هـــــــر که درافتیم برافتــاد
سالک قزوینی
ازطلوع و از غـروبِ مهــر روشن شـد که چرخ
هرکه را برداشت صبح ازخاک، شام افتد به خاک
صائب
برد چــون خورشید هر کس را به اوج اعتبار
بر زمیــن چون سایه آخر می کشاند روز گار
صائب
از زوال مهــــــــــر فهمیدم که گردون همتان
پست می سازند هـــــر کس را که بالا می برند
(ناظم هروی)
از ظلمتِ وجـــود کــه می‌بــُـــــرد ره برون؟
گـــــر شمعِ پیشِ پای نمی‌داشت نــورِ عشق
صائب
از عـَـزَبی به طبعِ خـود جمع مکن مـوادِ ننگ
شــوهرِ خـویش می‌شود مرد کـه زن نمی‌کند
بیدل دهلوی
ازعــزیزانِ جهـان هـر کس به دولت می‌رسـد
آشنـــایی می‌شــــود از آشنـــایان، کم مــرا
صائب
ازعـــزیزان رفته رفتـه شد تهی این خاکدان
یک تن از آینــــدگان نگـرفت جـایِ رفتگان
صائب
از عشق مـــــرا عیب کند ناصحِ عاقــــل
غافـل که به از عشق به عـالم هنری نیست
شهریار
از علی عــالی‌تری در عـالمِ امکــان مجـوی
زان کــه رسمِ هـر مُسمّی باید از اَسما گرفت
فروغی بسطامی
از عمــــرِ رفتـــــه ی مــا آوازه ای نیــامد
بانگ درا رســا نیست؟ یا گـــوشِ ما گرفته؟
میرزا مهدی طباطبایی
ازغرورحُسن چون مِهرت به قهـر آمیخته ست
لذّتِ شهـد است هم نیشِ تو هم نوشِ تــورا
امیری فیروزکوهی
ازغضب، زیبــاتر آن رخســـارِ زیبا می شود
بحر، توفان زا چـو گردد، خوش تماشا می شود
نواب صفا
ازغــلافِ هـوسِ نفس برآییـم چــو شمع
تا یکی در پسِ این پـــرده بـوَد جــوهرِ ما
جویای کشمیری(تبریزی)
ازغلط بخشی ابنــایِ زمـــان می آیــــــــد
کــز گهر آب ستـــانند و به دریـــا بخشند
ناظم هروی
از غـمِ دنیا و عقبی یک نفس فـارغ نی ا م
چــــون ترازو از دو سر دائم گـرانی می‌کشم
صائب
از فـِرّ عشــق بــادِ صبـــا و نسیــمِ صبــح
با دستــه گل، بــه تـربتِ فــرهاد می روند
آزادی گلشن
از فخـــر و تکـّبر بگــــذر،کــــــز درِ دادار
مــردود چــو ابلیس بـوَد هر که فخـور است
ابوالقاسم حالت
ازکــاسه ی شکستـه نخیـزد صــــدا درست
احــــــوالِ ما مپــرس که ما دل شکسته ایم
جلال اردستانی
ازکــوچـه‌ای کــه آن گل بی خــــار بگذرد
مـوجِ لطافت از ســـــرِ دیــــوار بــگــذرد
صائب
از کـــوهِ غم اگــــرچــه دو تا گشته قامتم
نشکسته است آبــلــه در زیــــرِ پـــــا مـرا
صائب
ازکلیسـا تا به کعبـــــه سر به ســـرگـردیده ام
خانه ای چون خـانه ی دل ازخدا معمـورنیست
قانع تتوی
ازگـران خیـزانِ خــوابِ فصـلِ صبحِ گل مبـاش
می رسـد خــوابی که بیــداری فـراموشت کند
میررضی دانش مشهدی
بی حجاب تن خاکـــــــی نرسد جان به کمال
پسته بــــی پوست محال است که خندان گردد
صائب تبریزی
از گشـــایش نبــوَد بهــره تهـی مغــزان را
پسته ی پوچ محـال است که خنـــدان گردد
صائب
از گلستان ِ وصــــالِ آرزو ناچیـــــــده گل
باید از این بوستــــــانِ زندگـانی درگذشت
معصومه منصـوری
ازگلویِ خود بریدن وقتِ حاجت، همّت است
ورنه هرکس وقتِ سیری، پیشِ سگ نان افکنَد
صائب
ازگنـه، روی سپیــدم به صفِ حشر، که شُست
عــــرقِ خجـلتِ مـن نامـه ی اعمـالم را
غالب هندی
از گهــرسنجیِ این جـــوهـریان نزدیک ست
که زساحـل به صـدف باز برم گـوهرِ خـویش
صائب
از لبش بوســه طلب کـردم و دشنـامم داد
ماجــرایِ من و معشــوق شنیــدن دارد
صامت اصفهانی حاج محمدصادق
ازلب و چشم و دهـانت که سراسرنمک ست
اشک شد شـور، مگر جای تو درمردمک است
قاسم خان جوینی
ازمــا بـه جـز نسیم که برگِ شکـــــوفه بُرد
درکـویِ عشق نامـــه رسـانی نمــانده است
سیمین بهبهانی
ازمـا مپرس کــز چــه دل از دست داده ایم
از آنکــه برده است دل از دستِ ما، بپـرس
عبرت نائینی
از متـــاعِ عـاریت بر خــود دکانی چیده‌ام
وامِ خود خواهد ز من، هر­­دم طلبکاری جدا
صائب
از مـردمِ دنیــا طمــعِ هــوش مـــدارید
بیداری این طایفه خمیــــــازه ی مرگ است
صائب
ازمـرگِ خــود فقیـــر ننالـد چـــــو اغنیا
آواز نیست رفتـنِ پـــایِ بــــــــرهنـه را
میرزا طاهر وحید قزوینی
از مــرگ مینـدیش و غـمِ رزق مخـــــور
کـایـــن هر دو بـه وقتِ خـویش ناچـار رسد
ابو سعیـد ابی الخیر
از مروّت نیست منعِ زاهدان اززهــدِ خشک
هیچ بینــا کـور را از کف عصـا نگـرفته است
صائب
از مقــــــامِ آدمیّت دور می باشــــد اگر
دشمنی را برگـزینـد کس به جایِ دوستی
حسین رنجکش سرور
از مکافـاتِ عمــل هیچ کس ایمن نبــَـود
هـرکـه را شحنــه رهـــا کرد خـــدا می گیرد
احسان
از نامــه ی سیــــاه نتـرسم کـه روزِ حشـر
با فیضِ لطفِ اوصــد از ایـن نامه طـــی کنم
حافظ
از نانــجیب زاده نجــابت طمـع مـــدار
کــاشی هــزارسـال بـه چینی نمی رســد
صائب
از نخــــلِ آرزو رطبی گــــــــر نمی دهی
سنگی بزن که از تو مـــرا این ثمـــــر بوَد
اهلی شیرازی
از نرمیئـی کــه خلق کنندت، مخــور فـریب
باشـــد بـــه ریز دانـــه نهــــان، دامِ بیشتــر
ملاشفیعی
از نگاهِ خشک، منعِ چشمِ مـن انصـاف نیست
دستِ گل چیــدن نـدارم، خــارِدیــوارم تورا
صائب
از واعـــظِ غیـــر مُـتّعِظ پنـــــد شنیــــدن
چــون قبلـه نمــا ساخــتنِ اهلِ فرنگ است
مخبرالسلطنه هدایت
از وقت استفـــاده کن، از کار نام جــــــوی
خود را چو دیگــران پســــری ناخلف مکن
سیدمهدی ملک حجازی قلزم
از های و هــویِ خلق چــو عیسی فـرار کن
ورنه به پایِ دار ِ تو بس هــای و هــو کننـد
سودایی
از هجــــر شِکــــوَه با در و دیـوار می‌کنم
چـون داغ دیده‌ای که کنـد گفتگو به خاک
صائب
ازهرچـه غیر اوست، چرا نگـــذری شعیب؟
کافــــر نگر بــــرای بتی ازخــــدا گــذشت
خواجه شعیب